Elmas Topçu
Almanya, geçen yıl korona pandemisi sonrasında yapılan vize müracaatlarındaki artışa dikkat çekerek vize kısımlarındaki kapasitenin artırılmasına ait bir pilot proje başlattığını duyurmuş ve bu bağlamda vize müracaatlarına ret alanların itirazlarını değerlendirmeyi bir müddet askıya aldığını açıklamıştı. Almanya Dışişleri Bakanlığından yapılan yeni açıklamada da bu uygulamanın 30 Haziran 2025’e kadar uzatıldığı duyuruldu.
Dışişleri Bakanlığı’nın Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Schengen vizesi bilgilendirme kısmından yapılan açıklamada, “Bir pilot projeye iştirak nedeniyle 30 Haziran 2025 tarihine kadar Vize Başvuru Kararı’na itiraz kabul edilememektedir. Ret kararı durumunda başvurabileceğiniz yasal yolları, lütfen ret kararında yer alan hukuksal bilgilendirmeden öğreniniz” sözleri yer aldı.
Yasal prosedüre nazaran, vize müracaatına ret karşılığı verilmesi halinde başvuran kişi karara bir ay zarfında yazılı itirazda bulunma hakkına sahip. İtirazlar, müracaatların yurt dışı temsilciliklerine ulaştığı tarih sıralamasına nazaran bedellendiriliyor ve vize başvurusu sorumlu makamlarca yine gözden geçiriliyor.
Geçen yıl başlatılan pilot proje çerçevesinde ise vize müracaatları için daha fazla kapasite yaratılması hedefiyle birtakım ülkelere yönelik vize reddine itirazların gözden geçirilmesi durdurulmuştu. Almanya’nın 30 Haziran 2025’e kadar uzattığı itirazları değerlendirmeme kararı Çin, Gana, Hindistan, Endonezya, Fas, Nijerya, Tayland, Rusya, Tunus, Vietnam ve Türkiye’den yapılan müracaatları kapsıyor.
Vize müracaatına ret alanların şu anda yalnızca Berlin’deki Yönetim Mahkemesi’ne bir ay zarfında müracaat formülüyle hakkını araması mümkün.
Söz konusu pilot projeyle ne kadar işçinin vize müracaat süreçlerine kaydırıldığı ve getirisi olup olmadığına dair ise açıklama yapılmadı.
Havalimanında valiz denetimine giren yolcular görülüyor. (Fotoğraf: Michael Bihlmayer/CHROMORANGE/picture alliance)
Schengen’e retler turizmi de durma noktasına getirdi
Yaklaşık 3 milyon Türkiye kökenlinin yaşadığı Almanya ile Türkiye ortasında hem ticari hem de insani bağlantılar açısından yakın bağ bulunuyor. Fakat son yıllarda hem yakınlarını ziyaret etmek isteyenler, aile birleşimi yoluyla yahut eğitim gayeli gelmek isteyenler hem de ticari yahut turistik maksatlı gelmek üzere başvuranlar vize sürecinde büyük sıkıntılar yaşadığını tabir ediyor.
Mayıs ayında Schengen News’e konuşan Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya, vize sorunu nedeniyle seyahatlerin durma noktasına geldiğini vurgulamış, 2019’da ret oranı yüzde 9,7’yken 2023’te 16,1’e yükseldiğinin altını çizmişti. Schengen News’te yer alan bilgiye nazaran 2022’de Türkiye 778 bin 409 vize müracaatıyla birinci sırada yer alırken 2023’te Çin’in akabinde ikinci oldu.
Aile birleşiminde de vize süreci sancılı
DW Türkçe’ye başvuran çok sayıda kişi hem vize başvurusu yapmak için bekleme müddetlerinin uzun olmasından hem de somut münasebet gösterilmeden verilen retlerden şikayetçi. Lakin vize sürecinde sorun yalnızca 180 günlük vakit diliminde 90 günü geçmeyecek biçimde Almanya’ya yahut Schengen Bölgesi’ne gitmek isteyenlerde değil, aile birleşimi, çalışma yahut eğitim üzere uzun periyodik kalmayı mümkün kılan Ulusal Vize prosedüründe de yaşanıyor. Bu vize için başvuranların yalnızca vize müracaat randevusu alma mühleti bile bir yıla yaklaşıyor. Pek çok aile, ebeveyn ve çocukların bazen yıllarca başka ülkelerde kaldığını hatırlatarak mevzunun bir insani krize dönüştüğü eleştirisini lisana getiriyor.
Eşi Mayıs 2023’te nitelikli iş gücü göçü kapsamında Mavi Kart alarak Münih’e giden ve mühendis olarak çalışan His, “2023’ün birinci yarısında müracaat yapanlara Ankara 6-7 ayda randevu veriyordu, İstanbul 9-10 ay üzere bir müddette, İzmir ise 7-8 ayda randevu veriyordu. 2023 ikinci yarısında bu mühletler uzadı. Şu devir de başvurusu randevusu için Ankara’da 11,5 ay, İstanbul’da yeniden 11,5 ay, İzmir’de ise 10 ayda randevu veriliyor” diye aktarıyor.
Ankara ve İstanbul’da 2023’te vize başvurusu yapmak üzere kayıt olanların hepsinin müracaatlarının hâlâ tamamlanmadığını da belirten genç bayan, “İstanbul’da 10 Aralık 2023’te kayıt olana 22 Kasım’a müracaat randevusu verildi. Ankara’da 22 Kasım 2023’te kaydolana da 8 Kasım 2024’e randevu verildi. Bunun bir de müracaattan sonra vize için beklemesi var” diye hatırlatıyor.
Ulusal Vize kapsamında olan ve 90 günü aşan, Almanya’da uzun periyodik oturumun hedeflendiği aile birleşimi vizesiyle eşler, ebeveynler, çocuklar ya da öteki aile üyeleri Almanya’da yaşayan yakının yanına gidebiliyor.
Almanya Dışişleri Bakanlığının DW Türkçe’ye verdiği bilgiye nazaran, 2023’te aile birleşimi yoluyla Almanya’ya gitmek için Türkiye’den 20 bin 312 şahsa vize verildi. Bu sayı 2022’de 14 bin 193, pandeminin tesirinin sürdüğü 2021’de 11 bin 780, pandemi nedeniyle seyahat kısıtlamalarının uygulandığı 2020’de de 8 bin 968 oldu.